जब सुरज बडजात्या १६ वर्षको थिए, तब मात्रै उनले फिल्म निर्माता बन्ने निधो गरेका थिए । यसका पछाडिको मुख्य कारण उनीहरूको अघिल्लो पुस्ताहरू चलचित्र निर्माण व्यवसायमा लाग्नु थियो। उनका हजुरबुवा ताराचंद बडजात्याले राजश्री प्रोडक्सनको जग बसालेका थिए । सुरजले पढाइ छोडेर महेश भट्टलाई सहयोग गर्न थाले । यससँगै उनले पटकथा लेखन पनि गरिरहे । सकिएपछि उनले बुबा राजकुमार बडजात्यालाई देखाए । राज साहबले भने-‘अहिले होइन, पहिले आफ्नो उमेर अनुसार फिल्म बनाउ ।
यसो भन्दै राज साहेबले राजस्थानी लोककथाको एउटा लाइन सुरजलाई सुनाए । उनीहरुले भने-“एउटा बंजारा आफ्नी छोरीलाई साथीसँग छोडेर कमाउन जान्छ। फर्केर आउँदा छोरीलाई काउन्सिलिङ भइरहेको देख्छिन् ।
अब सुरजले यही कथामा फिल्मको कथा लेख्नुपर्ने थियो । यो स्क्रिप्ट लेख्न सूरजलाई १० महिना लाग्यो । त्यसपछि यो फिल्मको काम सुरु भयो । फिल्मको नाम थियो- ‘मैने प्यार किया’। २९ डिसेम्बर १९८९ मा रिलिज भएको यो फिल्मले आफ्नो पहिलो फिल्म रिलिज भएको ३१ वर्ष बितिसक्दा पनि देशको सबैभन्दा ठूलो सुपरस्टार बनेको स्टारलाई जन्म दिएको छ । हामी सलमान खानको कुरा गर्दैछौं। तर सलमानले यो फिल्म कसरी पाए ?
सन् १९८६ मा पियुष मिश्र नेशनल स्कूल अफ ड्रामामा पढ्दै थिए । उनी तेस्रो वर्षमा थिए । अचानक एक दिन निर्देशक मोहन महर्षिले उनलाई आफ्नो चेम्बरमा बोलाए। राजकुमार बडजात्या पहिले नै त्यहीँ बसिरहेका थिए । छोटो कुराकानीपछि राजकुमार बडजात्या छोरा सुरजको पहिलो फिल्मका लागि नायकको खोजीमा रहेको खुलासा भयो । पियुषलाई आफ्नो कार्ड दिँदै राज साहेबले भने- तिमी राज कमल मन्दिर आएर मलाई भेट्नू । तर पियुष मिश्र त्यहाँ गएनन् । यसपछि अभिनेता फराज खानलाई मैने प्यार कियाको लागि साइन गरिएको थियो । तर फिल्मको सुटिङ सुरु हुनुअघि नै फराजको स्वास्थ्य बिग्रिएपछि उनले फिल्म छाड्नुपरेको थियो । अभिनेता फराज खानको नोभेम्बर ४, २०२० मा निधन भयो। उनी आर्थिक अभावसँग लडिरहेका थिए, यस्तो अवस्थामा उनको अस्पतालको बिलको जिम्मेवारी सलमान खानले लिएका थिए ।
मोडल शबाना दत्त फिल्मकी प्रमुख नायिकाका लागि अडिसन दिँदै थिइन् । सुरजले उनलाई सोधे कि उनको आँखामा कुनै अभिनेता छ कि छैन । शबानाले हालै सलमान खान नामका केटासँग एउटा एड फिल्म सुटिङ गरेको बताइन् । प्रयास गर्न सक्नुहुन्छ । सुरजले सलमानलाई फोन गरेर अडिसनका लागि बोलाए । सुरजले सलमानलाई पहिलो पटक आफ्नो अफिसको रिसेप्शनमा बसेको देखेको बताउँछन् । सुरजको शब्दमा भन्नुपर्दा-
‘साधारण देखिने पातलो केटा, साधारण शर्ट र जीन्समा बसेको।’
दुबैको भेट भयो । तर सुरज खासै प्रभावित भएनन् । सलमानले उनलाई निकै दुब्लो देखेका थिए । जब कुनै नयाँ कलाकार निर्देशकलाई भेट्न जान्थे, उनी आफ्नो फोटो खिच्ने गर्थे । सलमानले सुरजलाई आफ्नो तस्बिर पनि देखाएका थिए । ती तस्बिरहरू हेरेर सूरजले पहिलो पटक सलमानलाई आफ्नो फिल्ममा कास्ट गर्ने बारे सोचेका थिए। तर उनी ढुक्क भएनन् । एक दिन उनी फिल्म ‘बीवी हो तो ऐसी’ को सेटमा सलमानको काम हेर्न पुगिन् । यस फिल्ममा सलमानसँगै रेखा, फारुक शेख, कादर खान र बिन्दुको पनि सानो भूमिका थियो । आफ्नो फिल्मको सेटमा सूरजलाई देखेर सलमानलाई निकै न्यानोपन मिलेको थियो । तर सुरजले आफ्नो कास्टिङ फाइनल नभएको बताए । यो सुनेर सलमानले सुरजलाई ‘मैने प्यार किया’ मा कास्ट गर्न सक्ने अन्य कलाकारहरुको नाम बताउन थाले । यो कुरा सुरजलाई निकै अनौठो लाग्यो । कतै यही कुराले उनलाई सलमानलाई कास्ट गर्न बाध्य तुल्यायो । त्यहाँ धेरै राउन्ड स्क्रिन टेस्टहरू थिए – अडिसनहरू। यसपछि सलमान खानले आफ्नो करियरको पहिलो फिल्म मुख्य भूमिकामा पाए । यस फिल्मका लागि सलमान खानले ३१ हजार पारिश्रमिक पाएका थिए, जुन फिल्मको ठूलो सफलतापछि बढाएर ७५ हजार पुर्याइयो ।
पछि सलमान र सूरजले शबानालाई सँगै खोज्ने प्रयास गरे । तर उनले तिनीहरूलाई कहिल्यै पाइनन्।
राजकुमारी भाग्यश्रीको घरमा गएर फिल्ममा काम गर्न मनाउनु पर्यो
सुरजले आफ्नो पहिलो फिल्मको नायक पाए पनि हिरोइनको मुद्दा अलपत्र नै थियो । मैने प्यार किया धेरै उच्च स्तरको फिल्म थिएन। त्यसैले सुरजले यसमा नयाँ हिरोइन राख्न चाहेका थिए । तर सुरजको भित्री इच्छा यस फिल्ममा श्रीदेवीलाई कास्ट गर्ने थियो । श्रीदेवी त्यतिबेलासम्म ‘मिस्टर इन्डिया’ र ‘नगिना’ जस्ता फिल्मका कारण सुपरस्टार बनेकी थिइन् । यस फिल्मका लागि देशैभर नायिकाको खोजी भइरहेको थियो । राजकुमार बडजात्या आफ्नो फिल्मको लागि हिरोइन खोज्न इलाहाबाद जाँदै थिए । इलाहाबादमा काम नगरे सुरज चेन्नई जाने निर्णय भयो । किनभने त्यतिबेला श्रीदेवी चेन्नईमा आफ्नो एउटा फिल्मको सुटिङ गरिरहेकी थिइन् । सुरजले उडानको टिकट बुक गरिसकेका थिए, उनी बिहान चेन्नई जान लागेका थिए ।
राज साहेबको रेल एउटा स्टेशनमा रोकियो । उनले त्यहाँबाट सुरजलाई फोन गरे र एक वा दुई दिनको लागि चेन्नईको योजना स्थगित गर्न भने। किनभने उनको अगाडि एउटा पत्रिका राखिएको छ, जसमा भाग्यश्री पटवर्धन नामकी केटीको फोटो छापिएको छ । त्यो तस्बिर देखेर राजकुमार बडजात्यालाई यो युवती आफ्नो फिल्मका लागि परफेक्ट भएको महसुस भयो ।
भाग्यश्री सांगलीका राजा श्रीमंत राजासाहेब विजयसिंह राव माधवराव पटवर्धनकी छोरी हुन्। भाग्यश्री मुम्बईमा अभिनेता अमोल पालेकरको छेउको घरमा बस्थे । एक दिन अमोल पालेकरले उनलाई टेरेसमा देखे र उनको टिभी शो ुकच्ची धूपु मा कास्ट गरे। तर, राजकुमार बडजात्याले भाग्यश्रीका बुवालाई चिन्थे । उनी घर पुगे र भाग्यश्रीलाई आफ्नो फिल्ममा कास्ट गर्न आग्रह गरे । राजासाहेब फिल्मलाई निकै बोल्ड पेशा मान्थे। तर जसरी पनि उनी राजी भए र सुरजले उनको फिल्मको हिरोइन पाए । भाग्यश्रीले ‘मैने प्यार किया’ को सेटमा पहिलो पटक जिन्स र वन पिस गाउन जस्ता वेस्टर्न आउटफिट लगाएकी थिइन् । उनी प्रायः चुरीदार पजामा र कुर्ता लगाउँथिन् ।
जब छाउने सलमान खानले मोहनीश बहलको करियर सेट गरे
सलमान खान सी–रक होटलको जिम जाने गर्थे । त्यहाँ उनको भेट मोहनीश बहलसँग भयो । केही दिनमै दुबै जना मिल्ने साथी बने । जब सलमानले आफू एक्टर बन्न चाहन्छु भने, मोहनीशले उनको खिल्ली उडाउने गर्थे । मोहनीशलाई लाग्यो कि यति ठूलो कदको बाबजुद पनि उनी सफल हुन सकेनन्, तब यो पातलो सलमान के हिरो बन्ने होला । त्यतिन्जेलसम्म ५–६ फ्लप फिल्म दिएर मोहनीश लुट्दै आएका थिए ।
‘मैने प्यार किया’ मा नायक–नायिका बाहेक अलिकति नकारात्मक चरित्र पनि थियो । जब सलमानको कास्टिङ फाइनल भयो, उनले सूरजलाई सोध्नुभयो कि फिल्ममा खलनायकलाई कास्ट गरिएको छ रु सुरजले हैन भन्यो । सलमान फर्केर मोहनीशलाई भेटे र मुख्य भूमिकामा फिल्म पाएको बताए । त्यही क्रममा उनले मोहनीशलाई आफू पनि आफूसँग कुरा गर्न आएको बताए । यदि उनलाई खलनायकको भूमिकामा रुचि छ भने उनी गएर अडिसन दिन सक्छन् । मोहनीशको अवस्था मर्नेवाला थिएन । उनी अडिसनमा गए । सम्झौता भयो। उनी जीवनको भूमिकामा थिए । त्यही बेला ताराचंद बडजात्यालाई थाहा भयो मोहनीश अभिनेत्री नूतनका छोरा हुन् । अब उनी अलमलमा परे ।
मोहनीश ताराचन्द बडजात्याको घरबाट फर्किएर घरमा आए । उनले नूतनलाई सबै कुरा सुनाइन् । नूतन एक दिग्गज अभिनेत्री थिइन् । उहाँलाई देखेर मानिसहरु सम्मानका साथ उभिन्थ्यो । नूतनले ताराचंद बडजात्यालाई बोलाएर भनिन्-
‘मेरो छोरालाई सजाय नदिनुहोस् किनभने ऊ मेरो छोरो हो।’
उनले मोहनीशलाई खलनायकको भूमिका निभाउन देउ भन्न खोजेका थिए । ताराचन्द जीले नूतनको कुरा स्वीकार गरे र उहाँसँग वाचा गरे। उनले चलचित्रमा मोहनीशलाई सकारात्मक र मुख्य भूमिकामा अवश्य लिने बताए । ‘मैने प्यार किया’ को सुटिङ सुरु भएको छ । फिल्म निर्माणको क्रममा टिकट विन्डोमा के हुने हो कसैलाई थाहा थिएन। त्यसैले फिल्मको सुटिङसँगै मोहनीशले जहाज उडाउने तालिमलाई निरन्तरता दिइरहेका थिए । आफ्नो फिल्मी करियर डुब्दै गरेको देखेर मोहनीशले पाइलट बन्ने सपना पूरा गर्न थाले ।
२९ डिसेम्बर १९८९ मा रिलिज भएको ‘मैने प्यार किया’ निकै हिट साबित भयो । केही नयाँ कलाकारलाई लिएर बनेको ‘मैने प्यार किया’ हिन्दी चलचित्र इतिहासमा यति सफल फिल्म बन्नेछ भन्ने कुरा फिल्मसँग सम्बन्धित कसैलाई पनि थिएन । सलमान र भाग्यश्री रातारात सुपरस्टार बने । मोहनीशले छवि परिवर्तन गरे। उनी फ्लप हिरोबाट देशको सबैभन्दा चर्चित खलनायक बने । अब सबैले उनलाई आफ्नो फिल्ममा खलनायकको भूमिकामा लिन चाहन्थे ।
जब फोटोग्राफरले सलमानलाई भाग्यश्रीलाई स्मुच गर्न भने !
‘मैने प्यार किया’ ठूलो पारिवारिक फिल्म थियो । फिल्ममा एक किसिङ सीन हुने थियो तर भाग्यश्री त्यसका लागि तयार थिइनन् । पछि यो दृश्य सलमान र भाग्यश्रीबीच ऐनामा खिचिएको थियो । फिल्मको एक दृश्यमा भाग्यश्रीको खुट्टामा बाम लगाउनुअघि सलमान खानले आँखा बन्द गर्नुलाई अहिले पनि मजाक थियो र अहिले पनि छ । तर ‘मैने प्यार किया’ त्यस्तै फिल्म थियो । फिल्मको सुटिङ सकिएपछि केही प्रमोशनल फोटोसुट भइरहेका थिए । जसमा सलमान खान र भाग्यश्री सहभागी थिए । हालै आफ्नो एक अन्तर्वार्तामा भाग्यश्रीले फोटोग्राफर सलमानसँग उनको हट फोटो खिच्न चाहेको बताएकी थिइन् ।
उनले फोटोग्राफर सलमानलाई किनारमा लगेर भने-
‘जब मैले क्यामेरा सेट गरेँ, तब तपाईंले यसलाई समात्नुहोस् र यसलाई स्मूच गर्नुहोस्।’
भाग्यश्रीका अनुसार ती फोटोग्राफरहरूले दुवै कलाकारको नयाँपनको फाइदा उठाउन खोजेका थिए । किनभने त्यतिबेला चुम्बन गर्ने दृश्यहरू त्यति सामान्य थिएनन्। फोटोग्राफर र सलमान कुरा गरिरहेका बेला भाग्यश्री उनीहरुको छेउमा उभिएकी थिइन् । तर यो कुरा दुबैलाई थाहा थिएन । भाग्यश्री भन्छिन् कि फोटोग्राफरको प्रस्तावको जवाफ दिँदै सलमानले भने-
‘म त्यस्तो केही गर्दिनँ । यस्तो पोज चाहनुहुन्छ भने भाग्यश्रीसँग कुरा गर्नुहोस्।
सलमानको यो जवाफ सुनेर भाग्यश्रीलाई लाग्यो कि उनी साँच्चै राम्रा मान्छेसँग काम गरिरहेकी छिन् । रोचक कुरा के छ भने भाग्यश्री ‘मैने प्यार किया’ को सुटिङका क्रममा प्रेममा थिइन् । उनी आफ्नो स्कुल टाइम ब्वाईफ्रेन्ड अभिनेता हिमालय दासानीसँग रिलेशनमा थिइन् । तर यो कुरा सलमानलाई मात्र थाहा थियो । किनभने धेरै पटक भाग्यश्रीका लागि उनी हिमालयको सन्देश लिएर सेटमा आउने गर्थे । जब ‘मैने प्यार किया’ निकै हिट भयो तब हरेक फिल्ममेकरले आफ्नो फिल्ममा सलमान र भाग्यश्रीको जोडीलाई कास्ट गर्न चाहन्थे । तर फिल्म रिलिज भएलगत्तै भाग्यश्रीले परिवारको इच्छाविपरीत हिमालयसँग विवाह गरिन् । मन्दिरमा भएको यो विवाहमा सलमान र सूरज बाहेक फिल्म उद्योगका कोही पनि सामेल भएनन् । यसपछि हिमालय र भाग्यश्री ‘कैद कैद मे’, ‘त्यागी’ र ‘पायल’ जस्ता फिल्महरूमा सँगै देखा परेका थिए।
अब जानौं फिल्मसँग सम्बन्धित केही साना तर ठूला कुराहरू-
१. ‘मैने प्यार किया’को ठूलो सफलतापछि सलमान स्टार बनेका थिए । तर, ६ महिनासम्म कसैले काम नदिएको उनी आफै बताउँछन् । यसपछि उनका बुबा सलीम खानले एउटा सिनेमा पत्रिकामा हालै ब्लकबस्टर फिल्म दिएका राम्रा कलाकारलाई एक ठूला निर्माताले अनुबन्ध गरेको झुटो समाचार प्रकाशित गरेका थिए । ९० को दशकमा यस्ता चालहरू सामान्य थिए। यसपछि सलमानलाई फिल्मको लाइन लाग्यो ।
२. मराठी फिल्म सुपरस्टार लक्ष्मीकांत बर्डेको पहिलो हिन्दी फिल्म ‘मैने प्यार किया’ थियो। फिल्ममा उनले मनोहरको भूमिका निभाएका थिए, जुन फिल्मको कमिक रिलिफ थियो । ‘मैने प्यार किया’ मा काम गर्ने लक्ष्मीकान्त बर्डे एक्लो स्टार भएको सुरज बताउँछन् । बाँकी यो फिल्मपछि स्टार बने । पछि लक्ष्मीकान्त र सलमानले ‘साजन’ र ‘हम आपके है कौन’ जस्ता फिल्महरूमा सँगै काम गरे।
३. ‘मैने प्यार किया’ मा राम–लक्ष्मणले कम्पोज गरेको साउन्डट्र्याक निकै रुचाइएको थियो । सुरज बडजात्याले आफ्नो एउटा अन्तर्वार्तामा राम–लक्ष्मणसँग खाने पैसा नभएको बेला ‘दिल दिवाना बिन सजना के माने ना’ गीत बनाएको बताए । उनले यो गीत २० वर्षसम्म कसैलाई दिएनन् । तर उनले यो गीत ‘मैने प्यार किया’का लागि दिन राजी भए ।
४. ३५औँ फिल्मफेयर अवार्डमा ‘मैने प्यार किया’ ले १२ विधामा मनोनयनमा परेको थियो । जसमध्ये फिल्मले ६ अवार्ड जितेको छ । यो कीर्तिमानी जीत थियो, अहिलेसम्म कुनै फिल्मले यति धेरै फिल्मफेयर अवार्ड जितेको थिएन। सन् १९९५ मा शाहरुख खान–काजोल स्टारर फिल्म ‘दिलवाले दुल्हनिया ले जायेंगे’ले सलमानको फिल्मको यो रेकर्ड तोडेको थियो । DDLJ ले १० फिल्मफेयर अवार्ड जित्यो। हाल यो रेकर्ड सञ्जय लीला भन्सालीको फिल्म ‘ब्ल्याक’ को नाममा छ, जसले ११ वटा फिल्मफेयर अवार्ड जितेको छ ।